Narzędzia do obróbki drewna to produkty, które powinny się znaleźć w warsztacie każdego stolarza oraz majsterkowicza (zarówno profesjonalisty, jak i amatora). Przydają się bowiem nie tylko do budowy mebli, ale również wykonywania wielu mniejszych czy większych prac w domu. Dzięki nim skutecznie naprawimy m.in. drzwi, szafki, półki i regały, a także stworzymy od podstaw skrzynię na rośliny, zmontujemy meble do salonu lub kuchni i wkomponujemy szafę wnękową w ścianę. A to oczywiście nie jedyne możliwe zastosowania tego typu sprzętów.
Jednymi z najważniejszych narzędzi do obróbki drewna są te, które służą do jego cięcia czy przycinania. Mowa tutaj o różnego rodzaju piłach – zarówno ręcznych, jak i elektrycznych. Te pierwsze posiadają przeważnie cienki brzeszczot i sprawdzają się przede wszystkim przy stosunkowo prostych cięciach. Zaliczamy do nich m.in.:
– płatnice – stosowane głównie do szybkich oraz dość nieskomplikowanych cięć wzdłuż i w poprzek dużych elementów, takich jak deski czy belki
– przyrżnice – używane zwłaszcza do precyzyjnych cięć na konkretną głębokość, najczęściej do usuwania nadmiaru forniru na różnych meblach czy zakończeń detali wykańczających
– grzbietnice – umożliwiają bardzo dokładne przycinanie niedużych części drewnianych (np. listew albo wałków) i nacinanie tzw. rowków, uciosów oraz czopów
– otwornice – posiadają cienki i wyjątkowo ostro zakończony brzeszczot (z ząbkami o stożkowatym profilu), który służy do wycinania otworów, ewentualnie tworzenia łuków albo nietypowych kształtów
– piły szablaste – nazywane lisim ogonem, dają możliwość wymiany brzeszczotów i mogą z powodzeniem zastąpić parę innych urządzeń; sprawdzają się zarówno w przypadku drewna, jak i metalu czy tworzyw sztucznych
– ramówki – są większe niż poprzednie modele i wyposażone w duże zęby, dlatego znakomicie nadają się do wycinania desek oraz fornirów ze sporej wielkości belek; ze względu na posiadanie specjalnego napinacza brzeszczotu są zabezpieczone przed ewentualnym przekręceniem się w trakcie pracy
– włośnice – wykorzystywane do skomplikowanych i niezwykle precyzyjnych nacięć, a także wycinania bardzo wąskich szczelin czy otworów
– wersje kątowe (tzw. ukośnice) – wyposażone w prowadnicę z kabłąkiem, imadłem i ogranicznikami, dzięki czemu możliwa jest regulacja kąta cięcia; z ich pomocą bez problemu przytniemy m.in. ramki do obrazów, listwy przypodłogowe oraz panele
Oprócz pił ręcznych do obróbki drewna stosuje się również wersje elektryczne, gwarantujące ponadprzeciętnie wysoką precyzję cięcia. W tej kategorii mieszczą się np. pilarki tarczowe, pilarko-zagłębiarki (wyposażone w szynę prowadzącą, ułatwiającą równoległe zagłębianie się tarczy w materiale i równomierne prowadzenie sprzętu) oraz pilarki taśmowe, czyli tzw. krajzegi (w formie stołu, idealne do wycinania dowolnych kształtów).
Oprócz sprzętów do cięcia, często używanymi narzędziami do obróbki drewna są również te, które służą do wyznaczania linii (ołówki stolarskie z grubym grafitem, miarki pozwalające na prowadzenie linii prostych, przykładnice kątowe umożliwiające rysowanie pod pożądanym kątem itp.) oraz ustabilizowania danego elementu na czas pracy (imadła, szczypce stolarskie, ściski zamontowane na specjalnych stołach). Oprócz nich stosuje się różnorodne sprzęty do żłobienia rowków oraz wiercenia. W tej pierwszej grupie wyróżniamy przede wszystkim ręczne dłuta składające się z trzonka i ostrza (o różnych rozmiarach i kształtach), w drugiej zaś elektryczne wiertarki kolumnowe i wiertarko-wkrętarki wyposażone w spiralne, puszkowe oraz łopatkowe wiertła.
W warsztacie nie obejdzie się ponadto bez narzędzi do szlifowania, czyli wyrównywania powierzchni drewna (ostatni etap pracy, poprzedzający zawsze malowanie albo lakierowanie). Do najprostszych tego typu produktów zaliczamy papier ścierny o różnej grubości (można go użyć bezpośrednio lub dla wygody nałożyć na inny przedmiot), szczotki druciane, pilniki z równoległymi nacięciami i tarniki z niewielkimi kolcami (te dwa ostatnie nadają się m.in. do usuwania starej farby i nadawania powierzchni szorstkości przed klejeniem), a do bardziej skomplikowanych – szlifierki elektryczne, znakomicie przygotowujące drewno do finalnego wykończenia (najczęściej używane są modele kątowe, oscylacyjne i taśmowe).
Poza tym istotną rolę odgrywają strugi, nazywane powszechnie heblami, które są wykorzystywane nie tylko do wygładzania powierzchni, ale też zaokrąglania krawędzi, robienia wgłębień oraz zdzierania starych powłok. Narzędzia te posiadają w większości bardzo ergonomiczną obudowę wyposażoną w wymienny, wysuwany nóż. Może on przybierać różne kształty – najpopularniejsze są równiaki, zdzieraki, gładziki, kątniki, drapaki i krzywaki. Konkretny rodzaj noża dobiera się zawsze w zależności od realizowanej czynności. Ostatnim narzędziem powszechnie stosowanym do obróbki drewna są frezarki, pozwalające szybko i łatwo osiągnąć właściwy kształt, a to dzięki frezom o odpowiednio ukształtowanych krawędziach.
