Hipoterapia to jedna z metod rehabilitacji, która przynosi skuteczne efekty terapeutyczne zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej, tj. emocjonalnej oraz poznawczej. Terapia przeprowadzana z pomocą konia skutkuje holistycznym oddziaływaniem na chorego, co czyni ją jedną z najefektywniejszych form fizjoterapii.
Stosowanie hipoterapii ma wieloprofilowe oddziaływanie, ponieważ wpływa na sferę sensoryczną, motoryczną oraz psychiczną. W związku z tym stanowi doskonałą metodę rehabilitacji dla osób chorujących na zaburzenia neurologiczne, jak i posiadających problemy ortopedyczne.
Koń w przypadku hipoterapii pełni rolę terapeutyczną. Nie jest to jednak odkrycie XXI wieku. Dobroczynny wpływ koni na człowieka szukać należy już w starożytności, natomiast medycyna XX wieku, w tym neurologia, psychiatria i ortopedia, zaczęły skupiać się na pozytywnym oddziaływaniu hipoterapii na stan zdrowotny człowieka. O konie dba się w szczególny sposób, gdyż wbrew pozorom są to zwierzęta wrażliwe. Hodowcy troszczą się o nie, tworząc komfortowe warunki do życia, zapewniając odpowiednią pielęgnację oraz opiekę weterynaryjną, a przede wszystkim dostęp do witamin oraz wartościowego pokarmu.
Wszelkiego rodzaju pasze, w pełni zaspakajające zapotrzebowanie konia na składniki odżywcze i mineralne, znajdują się na stronie: https://www.zywieniekoni.pl/kategoria-produktu/pasze-red-mills/.
Niestety nie każdy koń może w hipoterapii działać terapeutycznie. O tym, czy jest odpowiednim kandydatem do tej roli, decyduje wiele czynników. W pierwszej kolejności analizuje się życiorys konia, zwłaszcza pod kątem zdarzeń, które mogły wywołać u niego traumę – ważne, by pozyskać zwierzę z profesjonalnego ośrodka hodowlanego. Nie bez znaczenia jest również zestaw cech psychicznych, jakie posiada koń. Atrybutami pożądanymi są przede wszystkim: posłuszeństwo, spokojny temperament, ufność wobec ludzi, cierpliwość, aktywność oraz chęć nauki, wysoki poziom tolerancji na nagłe bodźce dotykowe, słuchowe, wzrokowe. Istotny jest także temperament konia jako element wrodzony, niezależny od cech nabytych. Dla hipoterapii cenny będzie koń sangwinik – o zrównoważonym temperamencie, spokojny, umiejący łatwo przystosować się do nowych sytuacji.
Najczęściej brane pod uwagę są konie wykazujące bardzo dobrą koordynację ruchową. Równie ważne są także cechy fizyczne, m.in.: umięśniony i prosty grzbiet, kłąb dobrze wykształcony, prawidłowa postawa kończyn. Akceptowalna wysokość konia w kłębie to 140 cm do maksymalnie 155 cm, a więc nie powinien być zbyt wysoki – na względzie jest bezpieczeństwo pacjenta oraz możliwość jego swobodnej asekuracji przez instruktora. Do pracy przy hipoterapii wybiera się najczęściej wałachy (nie jest to jednak konieczność) powyżej 5 roku życia. Im dłużej koń pracuje z człowiekiem, tym zwierze bardziej przyzwyczaja się, łagodnieje i staje się bardziej zrównoważone. Ponadto każdy koń musi przejść obowiązkowe szkolenie, aby instruktor miał pewność, że nadaje się do tej roli i pracy z ludźmi. W przygotowaniu konia do tak ważnej funkcji jest również dbanie o jego własną kondycję psychiczną oraz fizyczną.
Należy zapewnić mu ruch, dostęp do świeżego powietrza oraz wartościowego pożywienia i suplementów, które są dostępne na stronie https://www.zywieniekoni.pl/. Zapewnienie odpowiedniego poziomu życia zwierzęcia przełoży się na 100% aktywność podczas zajęć hipoterapii.
Już sam kontakt z koniem jest formą terapii. Bardziej wymagające rodzaje rehabilitacji ruchowej to z kolei:
Hipoterapia przeprowadzana przy pomocy konia jest szczególnie doceniana ze względu możliwości poruszania się osoby ćwiczącej na wszystkich płaszczyznach – do tyłu, do przodu, na boki, w górę czy w dół. Dzięki temu poprawie ulega sprawność fizyczna, koordynacja ruchowa oraz poczucie równowagi. Rytmiczny ruch konia pomaga w rozluźnieniu napiętych mięśni. Konieczność koncentracji nad swoim ciałem i panowanie nad nim wymaga przyjęcia określonej postawy pacjenta, prostowania się, co w konsekwencji skutkuje wzmocnieniem mięśni oraz wpływa na korekcję wad postawy.
W czasie jazdy pacjent uczy się koncentracji uwagi, koordynacji ruchowej oraz orientacji przestrzennej. Hipoterapia uczy pacjenta samodzielności, aktywizuje go również do wykonywania ćwiczeń. Koń w roli terapeuty wzbudza pozytywne emocje, mobilizuje do współpracy i bycia samodzielnym. Kołyszące ruchy konia mają wpływ relaksacyjny, osłabiają reakcje nerwicowe, przywracając tym samym równowagę emocjonalną. Dodatkowo generują zróżnicowane bodźce równoważne. Podczas jazdy stępem poprawia się krążenie, oddychanie, pobudzony zostaje układ hormonalny i wegetatywny.
Należy zaznaczyć, że hipoterapia może być przepisana jedynie przez lekarza. Biorąc pod uwagę ewentualne przeciwwskazania zdrowotne, ogólny stan zdrowia pacjenta oraz jego potrzeby, to właśnie lekarz ustala sposób rehabilitacji. Rodzice oraz instruktor nie powinni samodzielnie decydować o jej rozpoczęciu. Aby osiągnąć pożądane efekty, ważna jest współpraca zaangażowanych w tok leczenia specjalistów.
